Horde? Hordes. Andere situatie, andere tijden, andere problemen en uitdagingen.
Het grootste probleem dat op dit moment moet worden opgelost, heeft alles te maken met de koers van de Zwitserse frank. Net zoals vele tienduizenden Polen heb ik in 2008 gekozen voor een hypotheekkrediet in Zwitserse franken. Terwijl de officiële rente in Polen (banken maken gebruik van de zgn. WIBOR3M) destijds zo'n 5% was (waar de marge van de bank nog bij komt), was deze in het geval van Zwitserland (LIBOR3M) 3,5%. Gewoon, goedkoper dus. Er is echter wel een koersrisico, want als de Zwitserse frank ineens duurder wordt, betaal je maandelijks automatisch meer aan rente en aflossing.
Ik heb ons kredietcontract ondertekend op de vooravond van de globale financiële crisis. Lidia belde mij op: "Betere voorwaarden zijn uitgesloten, ik heb van een aantal van mijn klanten gehoord dat hun bank de offerte heeft ingetrokken dus onderteken dit contract zolang het nog kan." De voorwaarden mochten er dan ook wezen: een marge bovenop de LIBOR3M van slechts 1,25% (banken die nu nog kredieten in Zwitserse franken in hun aanbod hebben, rekenen tenminste 3% marge). Twee maanden later... ging als gevolg van de crisis de staatsrente in Zwitserland omlaag naar een recordniveau van amper 0,25%. Ik zat zachtjes te gniffelen.
Rozengeur en maneschijn?
Ja, totdat... de crisis overwaaide naar Europa. Totdat bleek dat Griekenland ons jarenlang voorloog en de Europese Unie het naliet om de gegevens die dit land instuurde, serieus te controleren. Totdat er geluiden klonken dat niet alleen dit land in de problemen komt maar ook Italië, Spanje, Portugal, Ierland... en of die geruchten waar zijn of niet, doet niet terzake. Investeerders raakten in paniek, ontdeden zich zo snel mogelijk van hun waardepapieren in euro's en vluchtten naar een veilige valuta: de Zwitserse frank. Vervolgens treedt het bekende principe van vraag en aanbod in werking...
Mijn hypotheekkrediet werd in oktober 2008 uitbetaald tegen een koers van ca. 2,15 zł per frank.
Tijdens mijn laatste termijn van juli 2011 rekende de bank een koers van 3,59 zł per frank. En dat doet zeer.
Naast het feit dat dit koersverschil voor mij een probleem is (ik klaag overigens niet - ik heb dit risico bewust en weloverwogen genomen) is het voor de bank een enorm risico. Het perceel dat ik in oktober 2008 kocht voor 180.000 zł is nu in waarde gestegen naar 200.000 zł omdat de straat inmiddels is voorzien van waterleiding en riolering en er bovendien op aangrenzende percelen wordt gebouwd. Voor dit perceel sloot ik een hypotheekkrediet af van zo'n 190.000 zł zodat ik er ook de notariskosten en overdrachtsbelasting mee kon financieren. Dankzij het koersverschil is de hypotheekschuld echter opgelopen tot over de 300.000 zł, wat dus betekent dat er een schuld is van maar liefst een ton waar geen onderpand voor is.
En dan klopt een jongeman aan bij diezelfde bank met de vraag of hij een nieuw (tweede) hypotheekkrediet krijgt om een huis te bouwen. "Prima," zegt de bank, "op één voorwaarde. Wij willen een extra onderpand om dat gat van ruim een ton te dekken." Gezien de vereiste waarde van het onderpand ligt het redelijk voor de hand dat we het over onroerend goed hebben. Dit onroerend goed moet gelegen zijn in Polen, wat min of meer betekent dat ik veroordeeld ben tot een goed gesprek met mijn niet-officiële schoonmoeder en haar man. Of liever gezegd: was, want ik zit nu in de trein van Biała Podlaska naar Warschau. Met goed nieuws voor Lidia...