6.18: Vloerverwarming beneden

De laatste werkzaamheden van 2014 zijn afgerond. Afgelopen donderdag en vrijdag heeft de ploeg van Emil de rest van de vloer op de begane grond volgelegd met isolatiemateriaal en op vrijdag en zaterdag heeft de loodgieter zich uitgeleefd. De stand van zaken op dit moment:

• Op de bovenverdieping is de hele vloer voorzien van de laatste constructielaag. Wanneer deze laag goed uitgehard is en niet teveel vocht meer bevat, kan ik beginnen met het leggen van vermoedelijk laminaat in alle kamers en tegels in de badkamer. Dat laatste laat ik overigens waarschijnlijk doen.
• De muren op de bovenverdieping zijn klaar op de laatste laag (in het Pools gładź genoemd) na. De badkamer wordt slechts deels van deze laag voorzien - daar waar geen tegels komen. De tegels gaan v.w.b. volgorde voor de gładź.
• De afwerking van de muren op de benedenverdieping is iets minder ver gevorderd. De grijze stuclaag is overal aangebracht (als ik me niet vergis behalve het hok voor de cv-ketel) maar de beige Knauflaag ontbreekt nog op de nodige plaatsen.
• De buizen voor de vloerverwarming op de begane grond zijn aangebracht. Na de "winterstop" wordt hier een zelfde laag beton overheen gestort als boven. Ook deze laag mag dan een tijdje drogen. Dat drogen gaat hopelijk iets sneller zodra de vloerverwarming werkt, maar het mag ook niet te snel gebeuren omdat de vloer dan zou barsten.
• Op de bovenverdieping zijn de badkamer, de kleinere slaapkamer en het kantoor al voorzien van een plafond van gipskarton. Dit plafond wordt tegelijkertijd met de muren afgewerkt met een gładź laag.

Ik denk dat dit een redelijk compleet overzicht is. Het enige wat nu nog ontbreekt, zijn wat foto's van hoe een en ander er nu uitziet.

In de huiskamer ligt inmiddels vloerverwarming. In januari gaat er hopelijk ook warm water doorheen stromen. 

In de hal is het plafond inmiddels voorzien van de stuc- en Knauf-laag. De vloerverwarming ontbreekt hier op het moment dat de foto gemaakt wordt nog.

De afvoerpijp in de badkamer op de begane grond wacht op het toilet.

Ook dit deel van de gang en de voorraadkast hebben een bijna afgewerkt plafond.

Het hogere deel van het trappenhuis ziet er ook netjes uit. Hier ontbreekt nog een extra laag steenwol en het plafond van gipskarton.

De badkamer boven is nu even een keuken geworden. Het fornuis en de koelkast moesten toch ergens staan.

De slaapkamer... begint er uit te zien als een kamer...

8.16: Vloer boven klaar (min of meer)

Zoals altijd zijn er nog wat details die weggewerkt moeten worden, moeten er wat spleten opgevuld worden en moet er in de badkamer nog wat geschuurd worden, maar in grote lijnen kunnen we stellen dat de vloer op de gehele bovenverdieping klaar is. Daar bedoel ik uiteraard de constructielaag mee. Deze laag krijgt nu voldoende tijd om te drogen, want het feit dat je over een vloer kunt lopen, wil niet zeggen dat hij droog is. Over een maand of anderhalf (de voorlopige planning is februari) kan ik aan de slag met laminaat. Misschien dat er in januari al tegels gezet kunnen worden in de badkamer.

De vloer in de laatste slaapkamer is gisteren gedaan (hier heb ik geen foto's van), de badkamer vandaag. Van de badkamer is ook het plafond inmiddels afgewerkt met de speciale groene gipsplaten.

Morgen wordt de rest van de benedenverdieping volgelegd met isolatiemateriaal, waarna de loodgieter de gehele vloerverwarming op de begane grond aanlegt. Nadat deze werkzaamheden voltooid zijn, gaat de ploeg van Emil naar huis en breekt er voor ons een pauze aan. Op 7 januari 2015 komt de ploeg weer terug en worden de werkzaamheden weer opgepakt. Dit wil overigens niet zeggen dat ik stil ga zitten...!

6.17 / 8.15: Vloerverwarming boven

En een dag later heb je een plafond. Zo gaan die dingen.

En vloerverwarming (in de badkamer). Kleinigheidje. Want wat is vloerverwarming nou eigenlijk meer dan een opzettelijk niet geïsoleerd buisje waar warm water doorheen gaat stromen?

Zoals zichtbaar is op bovenstaande foto's, wordt de vloerverwarming netjes om het bad en de douchecabine heen gelegd. Nu, terwijl ik dit zit te schrijven, bedenk ik me echter dat er geen douchecabine komt, maar een open inloopdouche. Ik vraag me dan ook af of de vloerverwarming daar niet beter wel aangelegd kan worden. Vraagje voor de loodgieter...

Vandaag heb ik contact gehad met de installateur die de gasaansluiting heeft aangelegd. Ik heb hem geconfronteerd met de informatie van de electriciën over de onjuiste diepte van de gasleiding en het ontbreken van het gele waarschuwingsfolie. Dat de electriciën dit wil repareren maar dat ik geen trek heb om de rekening daarvan te betalen. "Nee, de electriciën hoeft dat niet te doen, ik ga zelf wel kijken wat er precies aan de hand is en zal het repareren."

Ter plaatse heb ik de indruk gekregen dat hij al iets heeft gedaan; ik kon in ieder geval geen enkel gat vinden. Snel gerepareerd (althans: dat moet ik dan maar geloven) en afgedekt, zodat ik niets meer zie? Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet veel vertrouwen heb in iemand die er een dergelijke werkwijze op na houdt, maar van de andere kant... misschien wil hij juist correct zijn en het daarom zo snel mogelijk repareren? Eén ding is zeker: voordat het gas aangesloten wordt, wil ik dat er een nieuwe luchtdichtheidsproef wordt gedaan. Hierbij wordt lucht onder hoge druk in de gasinstallatie gepompt, waarna gedurende een uur nauwkeurig gemeten wordt of er ergens lucht ontsnapt. Volgens de documenten die ik moet indienen bij het gasbedrijf, heeft een dergelijke proef plaatsgevonden terwijl ik aanwezig was... terwijl ik op dat moment in Londen was...

Ondertussen is de laatste kamer op de bovenverdieping voorbereid voor de laatste constructielaag op de vloer (deze ontbreekt ook nog in de badkamer) en is men op de begane grond hard bezig met het plaatsen van isolatiemateriaal zodat de loodgieter vooruit kan met zijn werkzaamheden.

6.16 / 8.14: Begin van het plafond

Afgelopen zaterdag heb ik al genoten van de laatste constructielaag op de vloer van de grote slaapkamer, het kantoor en de overloop. De laag is deels droog - hard genoeg om over te lopen, maar met scherpe voorwerpen is het nog even uitkijken. Zaterdag kon ik helaas niet fotograferen; het weer was dusdanig slecht dat er amper iets te zien was. Vandaag was het weliswaar reeds donker, maar had ik wederom de beschikking over iemand die mij assisteerde met een milieuvervuilende (maar oh zo'n mooi licht gevende) gloeilamp.

Op bovenstaande foto's is goed te zien dat het kantoor nu een nette, egale vloer heeft. Alle buizen van loodgieter en electriciën zijn "verdwenen" en het enige wat nu nog ontbreekt, is het parket of laminaat (deze keuze is nog niet gemaakt). De laatste trede van de trap is nu ook bijna "volwaardig" te noemen; nadat de uiteindelijke vloerafwerking geplaatst is, moet het (min of meer) kloppen.

De heren zijn vandaag begonnen met de montage van het plafond in het kantoor. Zodra dit gedaan is, wordt deze ruimte hun tijdelijke onderkomen, zodat de kamer waar ze nu nog in overnachten (momenteel de enige ruimte waar de muren nog niet voorzien zijn van een stuclaag) ook afgewerkt kan gaan worden. De metalen profielen waar de gipsplaten tegen gemonteerd worden, zijn behoorlijk duur, maar het werk gaat snel.

Voor wie het niet weet: de groene platen (vochtbestendig) op de onderste foto zijn bestemd voor het plafond in de badkamer. En als we het dan toch over de badkamer hebben: morgen komt de loodgieter terug om zijn werkzaamheden in de badkamer af te ronden. Er moeten nog waterleidingen aangelegd worden naar de wastafel, wasmachine, douche, toilet en het bad... en ach, het is ook wel handig als dat water, wanneer we het niet meer nodig hebben, op gecontroleerde wijze ergens heenstroomt. Afvoerpijpen dus.

Het grootste deel van de verwarmingspijpen ligt er. Morgen wordt, zodra de waterleidingen klaar zijn, isolatiemateriaal met een speciaal folie op de vloer van de badkamer gelegd. Hierop komt de vloerverwarming, waarna ook deze kamer voorzien kan worden van een betonnen afwerkingslaag.

Inmiddels is de electriciën bijna klaar. De verdeelkast hangt er (foto's: 9, 13 en 15 december) en gedurende het weekeinde heeft hij gewerkt aan de hoofdkabel die het huis verbindt met de kabel onder ul. Jaśminowa...

...en dat ging dus niet helemaal goed.

Ik had de electriciën nog gewaarschuwd: er zijn 2 (twee!!) gasleidingen, één naar de ruimte waar de verwarmingsketel komt en één naar de keuken voor het fornuis. Waar de tweede leiding precies ligt, weet ik niet; deze is namelijk (zonder dat de termijn met mij overeengekomen is) gelegd toen ik in het buitenland zat. Hoe sneller hoe beter, dan kon meneer van de gasleiding tenminste z'n centen incasseren. Wat blijkt nu? De leiding naar de keuken ligt op een diepte van 50 centimeter (de Poolse normen schrijven een diepte van 90 centimeter voor - als ik de electriciën tenminste mag geloven) en daarnaast lag er géén geel waarschuwingsfolie 40 centimeter boven de gasleiding. Dat laatste is een ware doodzonde.

Het gevolg laat zich gemakkelijk raden. KRAK. Gelukkig heb ik nog geen gas. Had de electriciën (of wie dan ook) volgend jaar (als ik wel gas zou hebben) een klus voor me moeten uitvoeren, dan had dit anders af kunnen lopen. Morgen gaat of laat de electriciën het repareren, en de rekening voor die werkzaamheden... komt natuurlijk naar mij toe. "Geen zorgen, ik schrijf een expertise met de nodige stempeltjes en dan kun je die kosten terugvorderen van degene die het boeltje bij jou heeft aangelegd." Zou dat echt net zo eenvoudig zijn als het klinkt?

6.15 / 8.13: Eerste stuk vloer

Wanneer de loodgieter zijn deel van het werk gedaan heeft, kan de ploeg van Emil beginnen met het aanbrengen van de laatste constructielaag van de vloer in de grote slaapkamer. Het isolatiemateriaal ligt er, het folie ligt er, het bewapeningsgaas... aan de slag.

Om de hoeveelheid water die moet gaan verdampen wat te beperken, wordt eerst een "droge" laag aangebracht. Eerst wordt tot op de millimeter nauwkeurig bepaald tot welke hoogte de laag moet komen. Hierbij moet rekening gehouden worden met de trap, zodat het hoogteverschil van alle treden dadelijk min of meer hetzelfde wordt. Een afwijking van een halve centimeter merk je later niet, maar als het meer wordt...

Vervolgens komt de "natte" laag, die (net als bij eerdere betonlagen) weer netjes gladgestreken wordt.

Aan het eind van een lange werkdag is dit het resultaat (helaas, de verlichting is niet optimaal):

Deze laag krijgt eerst de tijd om goed te drogen. Daarna mag ik zelf aan de slag met het leggen van laminaat of misschien een andere soort houten vloer - afhankelijk van hoeveel geld er overblijft...

6.14: Rood & Blauw

De loodgieter is vandaag verder gegaan waar hij zaterdag gestopt is. Met rotzooi maken. We hebben samen de nodige inkopen gedaan en als het goed is liggen de buizen voor de toekomstige radiatoren op de bovenverdieping inmiddels op hun plaats. We zullen het morgen zien.

6.13 / 8.12: Loodgieter gekozen

Vandaag is de loodgieter eindelijk aan het werk gegaan. Eindelijk, want het heeft even geduurd voor ik in staat was een keuze te maken. Vier offertes, allemaal totaal verschillend opgebouwd, waardoor vergelijken bijna onmogelijk was. Ik heb me dan ook maar beperkt tot de totaalprijzen, het enige element dat aanwezig was op alle offertes.

Samengevat:

• Loodgieter 1 is afgevallen omdat hij te goedkoop is. Serieus. Een complete installatie (water, afvoer, centrale verwarming) aanleggen voor omgerekend zo'n 1.500 euro arbeidsloon kan niet. Ook niet in Polen. Je moet dan zeer grote vraagtekens plaatsen bij de kwaliteit van het werk.
• Loodgieter 2 diskwalificeerde zichzelf omdat hij in maart 2015 pas tijd zou hebben.
• Loodgieter 3 was (waren) het duurst maar namen ook de meeste tijd om uit te leggen hoe de installatie aangelegd zou worden.
• Loodgieter 4 diskwalificeerde zichzelf door direct bij aankomst te gaan klagen over wat hem allemaal niet beviel in het werk van de elektriekers. Ja, hoepel maar op. Het bedrag op de offerte die ik later van hem kreeg, zat iets onder het gemiddelde.
• Loodgieter 5 gaf goede, concrete informatie, was sympathiek, kon snel beginnen, woont in Otwock (en is dus snel ter plaatse als het nodig is) en had een goede prijs (iets boven het gemiddelde).

Waar begint de aanleg van een installatie mee?

Met sloopwerkzaamheden. Er moest een gat gemaakt worden in de vloer van de badkamer voor waterleidingen en een afvoerpijp. Daarnaast moest een deel van de muur van de werkkamer uitgehakt worden; hier wordt een verdeelkast gemonteerd voor de diverse radiatoren op de bovenverdieping.

Overigens heeft de ploeg van Emil het voor elkaar gekregen om mij toch te verrassen. De vloer op de bovenverdieping (grote slaapkamer, kantoor, overloop) is reeds voorzien van 3 centimeter polistyreen (piepschuim), zwart folie en bewapeningsgaas. Vermoedelijk wordt hier op dinsdag (misschien maandag, maar ik verwacht dit niet) een laag van 7 centimeter beton op gestort.

Oh, over verdeelkasten gesproken. De verdeelkast voor de electriciteit is er eindelijk. Het gevaarte op onderstaande foto komt in de garage te hangen. Hopelijk verdwijnt dan eindelijk de warboel aan kabels waar we nu nog naar kijken.

Aanstaande maandag ga ik inkopen doen, zodat de loodgieter rustig verder kan werken. Hij moet uiteraard nog wel wat buizen leggen voordat het beton gestort kan worden.

6.12 / 8.11: Ventilatie (2)

Wat ik dan weer zie?

In het kort: horizontale ventilatiekanalen, waardoor de hele "route" voor de luchttoevoer en -afvoer gereed is; een (toekomstig) kantoor dat ook "geknauft" is en een hal beneden die voorzien is van stucwerk. Dat is het wel min of meer.

8.10: Knauf

De stuclaag in de grote slaapkamer is vandaag voorzien van een volgende laag, die door de ploeg van Emil "Knauf" genoemd wordt - geen idee wat het is, vermoedelijk een merknaam. Ik heb er vooralsnog weinig over gevonden. Deze laag wordt vervolgens afgedekt met de uiteindelijke gipslaag die op een later moment geschilderd kan worden.

Op de benedenverdieping is inmiddels ook de keuken en het grootste deel van de hal gestuct. Ook zie ik op diverse plaatsen kabeltjes voor de alarminstallatie. Morgen ga ik weer naar Otwock, afspraak met de loodgieter. Ik ben nu alweer benieuwd wat ik dan weer zie.