5.11 / 7.2 / 9.1: Weer een maand om...

In mijn bijdrages van juni tot en met oktober 2009 schreef ik over de lijdensweg waar je als investeerder in Polen doorheen gaat op weg naar een bouwvergunning. Vandaag is mij gebleken hoe diametraal het functioneren van een overheidsinstelling in 5 jaar tijd kan veranderen.

De bouwvergunning voor de aanleg van onze gasinstallatie lag klaar - daar was ik na een telefoontje al achter. Het moment dat het document wordt opgehaald is ook het begin van een periode van twee weken waarin bezwaar aangetekend kan worden tegen de vergunning. Na die twee weken moet je, zoals ik in 2009 al schreef, terugkomen met bouwvergunning om er een stempel op te laten plaatsen dat de vergunning definitief geworden is.

Voordat ik aan de beurt was, zocht ik al naar een manier om dit "probleem" op te lossen. Hoe groot was mijn verbazing...

De dame overhandigde mij mijn bouwvergunning en vroeg mij te tekenen voor ontvangst. "En als u nu verklaart dat u dit document op 15 juli in ontvangst hebt genomen, kan ik direct de stempel plaatsen dat de vergunning definitief geworden is." Met grote ogen maar zonder er een moment over na te denken antedateerde ik het document en dolblij huppelde ik naar buiten.

* * *

Emil Wolski is een zeer vriendelijke jongeman. Hij zal hooguit net zo oud zijn als ik, wellicht nog wat jonger. Na een wandeling rondom het huis en wat vragen te hebben beantwoord over diverse bouwmaterialen, gaf hij aan dat hij begin september ("Misschien iets eerder, maar dat weet ik nog niet zeker") kon beginnen met de afwerking van de buitenkant van ons huis.

In eerste instantie schrok ik. Pas in september? Al snel realiseerde ik me dat het al bijna augustus is. Eén maand dus maar. Dat geeft mij de tijd om in alle rust allerlei zaken te regelen. Ik kan op mijn gemak meer lezen over diverse materialen, verder werken aan offertes (dit wil maar niet opschieten) en overleggen met de binnenhuisarchitecte.

Eerder, ergens half augustus, kan Emil langskomen met zijn ploeg om de binnenkant van de muur waar de garagedeur gemonteerd moet worden te plamuren. De garagedeur ligt te wachten in het magazijn. Ook kan dan gezorgd worden voor de montage van de glazen bouwstenen zodat ook de garage dan dicht is. Die elementen moeten echter nog wel gekozen worden. Emil kan veel, maar hij heeft liever dat ik dat toch zelf doe.

* * *

Zal ik verklappen dat ik vandaag meer dan 20 documenten heb ondertekend voor de aanleg van de aansluitingen op waterleiding en riolering?

Laat maar... zou iemand mij geloven?

Ah, de aansluitingen kosten tóch 10.000 en niet 9.000 złoty. Ik zal iets verkeerd begrepen hebben want de specificatie die de beste man mij liet zien, klopt volledig. Verder zoeken heeft absoluut geen zin, ik denk dat ik dan hooguit zou ontdekken dat er sprake is van kartelvorming...

* * *

's Middags zat ik voor mijzelf even samen te vatten wat er de komende weken gaat gebeuren. De aansluitingen op waterleiding en riolering zullen eind augustus worden aangelegd. De interne installaties, zowel water als electriciteit, zullen zeker niet eerder aan bod komen. De buitenkant van het huis... hetzelfde verhaal. De samenvatting blijkt erg kort te zijn en ik zal toegeven dat ik dat geen prettig gevoel vind. De mooiste maand van het jaar voorbij laten gaan zonder iets aan het huis te doen?

Een kwartier later heb ik 4 vrachtwagens met zand besteld en afgesproken om op zaterdag te overleggen met Marek (van de graafmachines) hoe we het niveau van de achtertuin kunnen ophogen. Misschien kunnen we over een week of wat vanuit ons huis de achtertuin instappen zonder een meter naar beneden te duvelen.

5.10 / 7.1: Het begin van het buitenwerk

Afgelopen maandag - twee dagen later dan verwacht - kreeg ik de prijs te horen van de aanleg van een aansluiting op de gemeentelijke waterleiding en riolering. Helaas, hij moest inderdaad iets meer rekenen dan in 2012, wat geheel het gevolg was van kostenstijgingen waar hij mee te maken had. Dit excuus heb ik uiteraard nagetrokken, dit blijkt te kloppen. Van mijn loodgieter kreeg ik al te horen dat ik niemand zou vinden voor minder dan 10.000 złoty dus met 9.000 złoty is het toch weer een meevaller (in 2012 zou ik 8.000 złoty betaald hebben). Omdat ook dit de nodige tijd kost, ga ik morgenochtend alvast papieren tekenen en een aanbetaling doen.

Ook heb ik morgenochtend een afspraak met Emil, een mij aanbevolen aannemer voor allerlei werkzaamheden in en rond het huis. Omdat ik binnen in het huis weinig kan doen zolang ik de documentatie van de binnenhuisarchitecte nog niet heb en stilzitten ook mijn grootste hobby niet is... kan hij wellicht alvast de buitenkant van het huis afwerken: de muren voorzien van 15 centimeter steenwol, een lijmlaag en een plamuurlaag in de uiteindelijke kleur van het huis.

De ECHTE reden om morgen naar Otwock te gaan, is om de bouwvergunning voor de gasinstallatie op te halen. Dat is het enige wat niet in het weekeinde kan. De bovenstaande zaken zijn slechts om het gevoel te krijgen dat ik er voor iets nuttigs heen rijd...

Afgelopen zaterdag hebben we (jazeker, ik had hulp!) aan de buitenkant het folie verwijderd van alle ramen. Het is hier inmiddels al een hele week bloedheet en ik wil uiteraard niet riskeren dat de lijm dadelijk niet of lastig te verwijderen is van de raamkozijnen.

Met de onderstaande nieuwe verkeersborden ben ik overigens ook erg blij, tenminste... als er ook gehandha.... uhh, laat maar.

5.9 / 6.4: Inventarisatie

De doelstelling om twee weken vakantie te houden van de bouw is ruimschoots gehaald. Het lijkt er zelfs op dat het drie of misschien zelfs vier weken gaan worden. Om mijzelf te dwingen daadwerkelijk twee weken te wachten met verdere activiteiten (ik beschik namelijk over enige zelfkennis) heb ik bewust gewacht met het aanvragen van de 3e tranche van het hypotheekkrediet. Heel slim, alleen is mijn contactpersoon bij de bank nu op vakantie. Ik heb de aanvraag ingediend bij een collega die niet beschikt over mijn gegevens en ze dus op moet vragen bij het hoofdkantoor. Goed, dat gaat dus niet binnen twee werkdagen lukken...

Ieder nadeel heb zijn voordeel. Dit geeft mij ruimschoots de tijd om de nodige offertes te gaan verzamelen, want nu wordt het tijd om het huis uit te gaan rusten met de verschillende installaties. Het lijkt mij een prima idee om te beginnen met een inventarisatie van de installaties om te zien wat er al geregeld is en wat er nog moet gebeuren.

Aansluiting op waterleiding & riolering

Reeds in 2012 heb ik voor 1.300 złoty een project laten maken voor de aansluiting op de waterleiding en riolering. De positieve opinie in dit project, afgegeven door de districtsautoriteiten (een speciale groep die controleert of een geplande aansluiting op de waterleiding niet in conflict is met een andere aanwezige of geplande aansluiting, bijvoorbeeld op de gasleiding) is geldig tot mei 2015. Destijds kreeg ik te horen dat de aanleg 8.000 złoty zou kosten, maar ja, dat was in 2012. Ik heb vandaag gebeld en kreeg een heel verhaal te horen wat er in de afgelopen twee jaar allemaal duurder is geworden. Aanstaande zaterdag krijg ik een nieuwe prijs.

Aansluiting op het electriciteitsnet

De kastjes van PGE, de electriciteitsmaatschappij, staan al langs de bouwkavel sinds we de grond kochten. De aansluiting zou dan ook geen probleem mogen zijn. Helaas, ook om een electriciteitsmeter op te hangen in een reeds bestaand kastje moet een project gemaakt worden. Enkele maanden geleden heb ik dit proces in werking gezet. Opnieuw, zo bleek, want vandaag kreeg ik te horen dat dit project eerder ook al eens gemaakt was. Juist, in 2012. Zodra de electrische installatie in het huis is aangelegd, moet ik deze door een elektrieker laten aanmelden bij PGE, waarna ik als het goed is...

Aansluiting op de gasleiding

In februari van dit jaar heb ik een contract ondertekend met PGNiG, voor particulieren vooralsnog de Poolse monopolist voor het leveren van gas. De aanleg van de aansluiting op de gasleiding gaat geheel buiten mij om; het enige wat ik moet doen, is een factuur van zo'n 2.000 złoty betalen wanneer het gebeurd is. De voorspelde termijn van aanleg lag volgens de dame van PGNiG in medio juli/augustus. Dat zal dus wel goedkomen.

Water en afvoer, centrale verwarming

In mei ontving ik van A&B, een flinke winkel in Otwock op het gebied van alle soorten sanitair, een offerte van in totaal zo'n 21.000 złoty voor materiaal en 7.000 złoty voor arbeidsloon. Voor dit bedrag wordt het huis voorzien van water, afvoer en centrale verwarming (vloerverwarming beneden, radiatoren boven). In grote lijnen klopt de offerte, alleen ontbreekt er een "hebbedingetje" dat het bedrag, na correctie, met de nodige duizenden złoty's zal doen stijgen. Aanstaande zaterdag heb ik een afspraak met de loodgieter die samenwerkt met A&B om de offerte bij te werken waarna ik eventueel kan beslissen om elders een tweede offerte aan te vragen.

Electriciteit, satelliet, internet

Vanavond heb ik een offerte ontvangen van een elektrieker (via aanbeveling, dat zijn in Polen altijd de beste vaklui). Voor zo'n 17.500 złoty zorgt hij ervoor dat de hele electriciteitsinstallatie wordt aangelegd én dat elke kamer wordt uitgerust met een aansluiting voor internet en satelliettelevisie. Dit bedrag zal zeker nog wat zakken. Zo hebben wij bijvoorbeeld geen van beide behoefte aan een intercominstallatie naar de poort - dat is goed voor de mensen die (overigens geheel naar Pools gebruik) van hun huis een vesting maken.

Gas

Voor de gasinstallatie in een woonhuis is een aparte bouwvergunning nodig. Dit zal ongetwijfeld te maken hebben met de vele risico's bij het werken met gas. Verderop aan ul. Jaśminowa woont een installateur met de juiste vergunningen die bijna de hele straat aan gas geholpen heeft. Iedereen is tevreden. 1.800 złoty voor het project, 3.800 złoty (als ik me niet vergis, dat heb ik niet zwart op wit) voor de aanleg. Het project is klaar en de bouwvergunning kan worden opgehaald. Vervolgens hoef ik slechts te bellen wanneer het tijd is om de gasleiding aan te laten leggen.

Ventilatie met WTW (warmteterugwinning)

Het huis is van het begin af aan gebouwd met de bedoeling om het uit te rusten met mechanische (geforceerde) ventilatie met warmteterugwinning. Naar mijn mening bestaat het gewoon niet om in de 21e eeuw nog huizen te bouwen met natuurlijke ventilatie via raamopeningen en schoorstenen. Voor een krappe 10.000 złoty (waarvan 6.000 złoty voor de centrale eenheid, de warmtewisselaar) heb ik alle materialen voor het ventilatiesysteem. De kosten voor arbeidsloon zijn mij vooralsnog onbekend.

Alarminstallatie

Al sinds de bouw begon, word ik min of meer gestalkt door een aantal beveiligingsbedrijven. Al snel merkte ik dat er op deze markt door de diverse spelers (Solid Security, Juwentus, Konsalnet, Heros) geknokt wordt om nieuwe klanten. Van drie van de vier bedrijven heb ik een concrete offerte gekregen die niet bijzonder veel van elkaar schelen. Alle bedrijven leveren zowel de alarminstallatie als het latere abonnement, waarbij (in geval van een alarm) binnen een minuut of 10 en soms sneller een surveillancewagen met twee "gorilla's" voor de deur staat. Ik moet de knoop doorhakken met welk bedrijf ik in zee ga maar omdat ik voorlopig nog geen electriciteit heb (en de alarminstallatie dus niet werkt) maak ik daar geen haast mee.

Centrale stofzuiginstallatie

Nog zo'n "hebbedingetje"! Omdat ik het gevoel heb dat een centrale stofzuiginstallatie in Polen nog enigszins een eliteproduct is (met dus een eliteprijs) heb ik via een bekende vast een offerte opgevraagd... in Nederland. Deze is reeds in mijn bezit. Nu moet ik een offerte opvragen in Polen om te zien of mijn gevoel klopt of niet.

Thuisbioscoop

Ja, als we dan tóch bezig zijn... nou ja, daar ga ik later wel eens naar kijken.

Samengevat (voor mijn eigen overzicht):

• Aansluiting waterleiding / riolering: Nieuwe prijs op za 26 juli,
• Aansluiting electriciteitsnet: Aanvragen zodra installatie klaar is,
• Aansluiting gasleiding: Medio juli / augustus, geen actie nodig,
• Installatie water, afvoer, cv: Offerte bijwerken op za 26 juli,
• Installatie electriciteit, tv, internet: Offerte bespreken,
• Installatie gas: Bellen zodra installatie aangelegd kan worden,
• Installatie ventilatie: Offerte opvragen inclusief arbeidsloon,
• Installatie alarm: Keuze leverancier maken,
• Installatie centrale stofzuiger: Poolse offerte opvragen,
• Installatie thuisbioscoop: Dat lukt mij t.z.t. misschien zelf wel??

4.3 / 6.3 / 8.4: Ramen gemonteerd

Vandaag was er het nodige te doen in Otwock. Allereerst heb ik het bouwproject voor onze gasinstallatie in ontvangst genomen. Dit is een metalen buis van de gasmeter naar het fornuis en de verwarmingsketel en tóch heb je er een aparte bouwvergunning voor nodig. Ik heb het bouwproject vandaag dan ook samen met de nodige formulieren ingeleverd bij de districtsautoriteiten zodat dit proces op de achtergrond doorwerkt. Vooralsnog hebben we geen haast met de gasinstallatie maar het zou zonde zijn om te moeten wachten op ambtenaren zodra de aanleg wel nodig is.

Het grootste deel van de dag stond in het teken van de montage van de bestelde ramen. Rond 10 uur en na 2 transporten waren zowel de ramen als de rolluiken afgeleverd.

Eerst worden de rolluiken aan de ramen bevestigd, waarna het geheel in de raamopening wordt geplaatst. Om het warmteverlies tussen de muren en de raamkozijnen zoveel mogelijk te beperken, wordt gebruik gemaakt van een speciale band tussen deze elementen. De lege ruimte wordt vervolgens opgevuld met een soort purschuim. De cassette waar het rolluik zich in bevindt, wordt in een later stadium afgewerkt met een pleisterlaag waardoor deze niet meer zichtbaar is.

Ik heb een deel van het folie van het keukenraam verwijderd zodat de kleur van de raamkozijnen beter zichtbaar is. De raamklinken worden later gemonteerd.

Architecten hebben af en toe de neiging om leuke dingen te ontwerpen zonder er bij na te denken óf en hoe dit gerealiseerd kan worden. Dat zoek je als investeerder maar lekker zelf uit. Het boograam van onze toekomstige studie-/werkkamer is hier een ideaal voorbeeld van. Indien het raam, net als alle overige ramen, tegen de buitenrand van de constructiemuur geplaatst zou worden, kan hij niet open! Dit is moeilijk uit te leggen zonder het te kunnen laten zien, maar het heeft te maken met een hoger deel van het raam dat dan in de knel zou komen met een lager deel van de betonnen boog boven het raam.

Op aanraden van de verkoper van de ramen is besloten dit raam (als uitzondering op alle overige ramen) niet tegen de buitenrand van de muur te plaatsen, maar een aantal centimeter naar binnen. Hiermee is het probleem in principe opgelost, alhoewel het raam nog altijd zeer voorzichtig geopend zal moeten worden. Ik was even bang dat deze afwijkende montageplaats er wat vreemd uit zou zien, maar dit bleken gelukkig onterechte zorgen. Sterker nog, als ik de bovenstaande uitleg niet geschreven zou hebben, zou het waarschijnlijk niemand opvallen...

In overleg met de leverancier van de ramen heb ik besloten het huis tevens te voorzien van twee tijdelijke deuren op de plaats van de toekomstige voordeur en de verbinding tussen de garage en de hal. De garagepoort kan pas op een later moment worden gemonteerd, nl. nadat de muren binnen zijn afgewerkt. Dankzij de tijdelijke deuren is het huis nu toch afgesloten. De uiteindelijke voordeur wordt pas veel later tijdens de bouw gemonteerd om te voorkomen dat hij beschadigd raakt door de diverse aannemers, materialen en machines die nog naar binnen moeten.

En dan wil je net wegrijden... zie je opeens een oranje spuitbus achter in de auto liggen. (...) Mooi, voldoe ik eindelijk aan artikel 47b van de wet geodesie en cartografie. Ah nee, toch niet, het is geen bordje. En er staat geen straatnaam op. Nou ja, pech gehad dan, laat de bekeuring maar komen.

Vandaag hebben we ook bezoek gehad van pani Agnieszka van Decoroom. De laatste twee weken heeft zij gewerkt aan een aantal ontwerpvoorstellen voor ons huis. Na de nodige meningsverschillen te hebben opgelost, hebben we knopen doorgehakt voor de afzonderlijke delen van ons huis. Keuken volgens ontwerp 2, huiskamer volgens ontwerp 3, badkamer... enz. Pani Agnieszka gaat dit nu in een nieuw "geconsolideerd" ontwerp gieten. Zodra wij dit goedkeuren, gaat ze aan de slag met details en een 3D-visualisatie, gevolgd door projecten voor o.a. de loodgieter en de elektrieker.

En nu:

TWEE WEKEN VAKANTIE VAN DE BOUW.
Althans... dat is wel mijn doelstelling.

3.12: Dak 100%

Vanmorgen belde de dakdekker met een bevestiging dat zijn ploeg het dak nog die middag klaar zou hebben. Wederom tijd dus om een pak bankbiljetten naar Otwock te brengen. De overbuurman raakt niet uitgepraat over mijn dak: wat een vaklui, het ziet er zo prachtig uit, uitmuntend gedaan. Nog even en ik begin te zweven.

Pas nu zien we het daadwerkelijke effect van onze gewaagde keuze om de kleur van de schoorstenen niet aan te passen aan het oppervlak van het dak. De meerderheid in Polen doet dit: rood dak, rode schoorstenen, grijs dak, grijze schoorstenen. Wij hebben gekozen voor contrast, zodat de schoorstenen qua kleur in de buurt komen van de uiteindelijke gevels - althans: dat is de bedoeling. Het was even spannend, maar nu het dak klaar is, vindt iedereen het prachtig.

Met de voltooiing van het dak heb ik een punt bereikt dat in het Pools stan surowy otwarty wordt genoemd, zoiets als open ruwbouw. De volgende "mijlpaal" is stan surowy zamknięty, oftewel gesloten ruwbouw, wanneer het huis winddicht is. Als er geen vreemde dingen gebeuren, worden as. dinsdag onze ramen, garagedeur en tijdelijke voordeur gemonteerd, waarmee deze volgende mijlpaal dus al dichtbij is.

Op onderstaande foto's is goed zichtbaar dat er nog wat details aan het dak moeten worden afgewerkt. Dit kan echter pas gedaan worden nadat de gevels afgewerkt zijn, dus er zal zeker nog een ontmoeting met pan Krzysztof volgen.